Znakowanie moczem jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych elementów komunikacji zapachowej. W ten sposób psy zostawiają innym informację o sobie. Psy, czasem też suki, znacząc moczem unoszą tylną nogę, często też rozgrzebują ziemię tylnymi łapami – dla efektu wizualnego obok węchowego oraz lepszego rozniesienia zapachu. Wszystkim opiekunom czworonogów, takie zachowanie jest dobrze znane, prawda?
Inne zachowania należące do markowania zapachem, nie są już tak powszechnie rozpoznawane. Należy do nich znakowanie ciałem: pies zwykle zaczyna od głowy (warg, policzków, uszu), następnie przechodzi do szyi, łopatek, kończąc na tym, że całymi plecami ociera się o powierzchnię – tym samym zostawiając swój zapach w danym miejscu.
W ten sposób psy mogą znakować różne przedmioty (piłkę, patyk), dając do zrozumienia innym osobnikom, do kogo dany przedmiot należy. Co więcej, psy oznaczają zapachem także właścicieli napotkanych psów, ocierając się o nich całym ciałem (większość ludzi mówi wówczas, że piesek przyszedł się przywitać
), lub bardzo subtelnie, ledwo zauważalnie dotykają tylko jedną częścią ciała, np. barkiem, zadem, nosem. Psy także markują swoich właścicieli, szukając ich wsparcia w stresującej sytuacji lub po prostu prezentując zachowanie społeczne, przyjacielskie. Ważną informacją jest również to, że psy mogą intensywnie ocierać się o człowieka, z którym mają problem, kontrolując w ten sposób sytuację. Może się zdarzyć, że po takim intensywnym markowaniu nastąpi atak, co spotyka się z ogromnym zdziwieniem, ponieważ człowiek myśli, że psiak w ten sposób okazywał przyjazne zachowanie. Jednak psy mają o wiele bardziej skomplikowany system zachowań, niż nam się wydaje i to samo zachowanie, może mieć całkowicie odmienne znaczenie. Dlatego tak ważny jest KONTEKST sytuacji.
Teraz będzie najbardziej śmierdzący przykład – psy markują także padlinkę – z jednej strony pokrywają się jej zapachem, a z drugiej zostawiają swój zapach jako komunikat
Temat jest naprawdę obszerny, jak z resztą cały system komunikacji u psów (psy mogą markować zapachem inne psy lub zwierzęta , mogą oznaczyć moczem miskę z wodą, kałużę itd).
Markowanie zapachem może być związane z zachowaniem demonstracyjnym lub ze zwiększonym poziomem stresu, ale może też oznaczać przynależność do grupy społecznej lub informować inne osobniki ‘KIM JESTEM’. Pies może kontrolować w ten sposób teren lub rozładować nadmiar emocji. – wszystko to zależy od kontekstu w jakim prezentowane jest dane zachowanie i tak właśnie powinno być rozpatrywane, jako element większej całości. Psy mogą znakować moczem ‘jeden na drugim’, dokładnie w tym samym miejscu lub tuż obok, stojąc naprzeciwko drugiego psa lub dopiero wówczas gdy ten odejdzie. Wszystko to świadczy o ich nastawieniu, osobowości, poziomie stresu. Mogą też nie być na tyle pewne siebie w danej sytuacji by zdecydować się na znakowanie zapachem w ogóle – to wszystko TAKŻE ma znaczenie przy interpretacji zachowania i stanowi element komunikacji.
Na zdjęciu Mojra – królowa markowania
Autor zdjęcia: Paulina Ziółkowska (Talking Dogs)